MONALISA

Βασικός στόχος του έργου MONALISA είναι ο εντοπισμός και η προώθηση της εφαρμογής και διάδοσης καινοτόμων και προσαρμοσμένων λύσεων για την πρόληψη και αντιστροφή της υποβάθμισης γης και της ερημοποίησης (LDD), επιδεικνύοντας παράλληλα την κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική αποτελεσματικότητά τους. Το MONALISA υιοθετεί μια διεπιστημονική προσέγγιση, ενσωματώνοντας την επιστημονική γνώση και τη γνώση των τοπικών κοινωνιών, μέσα από νέους και ήδη εδραιωμένους κοινωνικά χώρους μάθησης, που φέρνουν κοντά ενδιαφερόμενους από διάφορους τομείς, καθώς και ερευνητές από διεπιστημονικά και διαθεματικά πεδία. Το έργο θα υλοποιηθεί σε έξι περιοχές μελέτης περιπτώσεων (Case Studies – CS) στη Μεσόγειο, οι οποίες καλύπτουν διαφορετικά επίπεδα ξηρότητας σε πέντε χώρες (ευρωπαϊκές: Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα· μη ευρωπαϊκές: Τυνησία και Παλαιστίνη). Στις περιοχές αυτές θα αξιολογηθούν και θα αναπτυχθούν κλιμακούμενες λύσεις για την πρόληψη και αποκατάσταση της LDD, όπως: α) Καινοτόμα συστήματα βόσκησης (π.χ. προσαρμοζόμενα συστήματα βόσκησης με πολλαπλά διαμερίσματα), β) Μικροβιακές λύσεις (π.χ. βιολιπάσματα και συμβιωτικά ριζόβια για δέσμευση αζώτου), γ) Πρακτικές γεωργίας διατήρησης (π.χ. φυτά κάλυψης, μειωμένη άροση), δ) Πρακτικές οικολογικής αποκατάστασης (π.χ. συλλογή και σπορά φυτικού υπολείμματος σε προστατευμένα λιβάδια, πράσινες υποδομές), ε) Τεχνικές συλλογής νερού, στ) Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων στη γεωργία.

Ένα από τα κύρια αποτελέσματα του MONALISA θα είναι ένα πολυμορφικό και προσανατολισμένο στην πράξη Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision Support System – DSS), το οποίο θα αποτελείται από διαδικτυακές εφαρμογές που θα αξιοποιούν καινοτόμα δεδομένα και τεχνολογίες, όπως η τηλεπισκόπηση και η τεχνητή νοημοσύνη. Το MONALISA δίνει επίσης έμφαση στην ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών ευκαιριών με τη συμμετοχή (και όχι μόνο για) των ενδιαφερόμενων φορέων, ενσωματώνοντας ανάλυση κόστους-οφέλους και μελέτη αγοράς, και ενισχύοντας δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Κύριος στόχος είναι η προώθηση και υιοθέτηση βιώσιμων και περιβαλλοντικά φιλικών λύσεων για την LDD, ενώ παράλληλα ενισχύεται η οικονομική ανάπτυξη των ευρωπαϊκών και μεσογειακών περιοχών ξηρασίας.

Το ΙΠΤΗΛ/ ΕΚΕΤΑ διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο έργο MONALISA, ενισχύοντας την ενσωμάτωση τεχνολογιών Τηλεπισκόπησης, περιβαλλοντικών δεδομένων και κοινωνικοοικονομικών πληροφοριών για την αξιολόγηση και παρακολούθηση της υποβάθμισης γης και της ερημοποίησης (LDD). Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία του στην τηλεπισκόπηση, την ανάλυση δεδομένων και τη γεωχωρική μοντελοποίηση, το ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ συμβάλλει στην ανάπτυξη αξιόπιστων και επεκτάσιμων μεθοδολογιών για την αξιολόγηση κινδύνων LDD σε Ευρώπη και Μεσόγειο. Οι δραστηριότητές του περιλαμβάνουν τον σχεδιασμό σύνθετων δεικτών, την επεξεργασία δορυφορικών δεδομένων υψηλής ανάλυσης, και την εφαρμογή τεχνικών μηχανικής μάθησης και βαθιάς μάθησης για την εξαγωγή κρίσιμων περιβαλλοντικών μεταβλητών. Υποστηρίζει επίσης τη διαλειτουργικότητα δεδομένων και μοντέλων και τη δημιουργία ανοικτών, αρθρωτών πλαισίων και ψηφιακών υποδομών, οι οποίες καθιστούν δυνατή την ενσωμάτωση και διαμοιρασμό γεωχωρικών δεδομένων με ευρωπαϊκές πλατφόρμες όπως το Copernicus και το European Union Soil Observatory (EUSO). Επιπλέον, το ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ συνεισφέρει στην ανάπτυξη εργαλείων υποστήριξης αποφάσεων και διαδραστικών διεπαφών με τον χρήστη, ενώ συμμετέχει ενεργά στη διάχυση και επικοινωνία των αποτελεσμάτων του έργου, συμβάλλοντας στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής κοινότητας γνώσης γύρω από την ερημοποίηση. Τέλος, συμμετέχει σε δράσεις ανάπτυξης ικανοτήτων και προωθεί τη μετατροπή επιστημονικών αποτελεσμάτων σε πρακτικά εφαρμόσιμη γνώση για υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, διαχειριστές γης και τοπικές κοινότητες.

Κοινοπραξία

Università degli Studi di Sassari, Ιταλία
Università degli Studi di Roma La Sapienza, Ιταλία
Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ελλάδα
Centro de Investigación Ecológica y Aplicaciones Forestales, Ισπανία
Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελλάδα
Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), Ελλάδα
Istituto Superiore per la Protezione e la Ricerca Ambientale, Ιταλία
Consiglio Nazionale delle Ricerche, Ιταλία
Institut des Régions Arides, Τυνησία
Commissariat Régional au Développement Agricole de Médenine, Τυνησία (συνδεδεμένος Φορέας)
Centre International de Hautes Études Agronomiques Méditerranéennes, Γαλλία
Agricolus Agritech Spain SL, Ισπανία
Fondazione MEDES, Ιταλία
We World-GVC Organizzazione Non Lucrativa di Utilità Sociale, Ιταλία
Aarhus Universitet, Δανία
Asociación Adroches para el Desarrollo Rural de la Comarca de Los Pedroches, Ισπανία
Universitatea din București, Ρουμανία
InoSens DOO Novi Sad, Σερβία
Cooperativa Produttori Arborea – Società Agricola, Ιταλία
Ente Parco Nazionale Alta Murgia, Ιταλία
Réseau pour la Recherche Internationale sur la Désertification, Γαλλία
Universität Basel, Ελβετία
Université de Genève, Ελβετία