DISARM

Ο καρκίνος των ωοθηκών (ΚΩ), ένας κακοήθης όγκος που εκδηλώνεται στη μία ή και στις δύο ωοθήκες, αποτελεί την πιο θανατηφόρα μορφή γυναικολογικού καρκίνου στην Ευρώπη. Συχνά, χαρακτηρίζεται ως «σιωπηλός δολοφόνος», επειδή κατά κανόνα διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο, λόγω ήπιων και μη ειδικών συμπτωμάτων, αλλά και της έλλειψης αποτελεσματικών μεθόδων προληπτικού ελέγχου. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για βελτιωμένες στρατηγικές πρώιμης ανίχνευσης. Επιπλέον, ως ένας από τους πιο κληρονομικούς καρκίνους, με σημαντικό ποσοστό περιστατικών να σχετίζεται με οικογενειακό ιστορικό και γενετική προδιάθεση, ο ΚΩ υπογραμμίζει τη ζωτική σημασία ανάπτυξης πολυπαραγοντικών εργαλείων εκτίμησης κινδύνου, προκειμένου να εντοπίζονται εγκαίρως τα άτομα υψηλού κινδύνου και να εφαρμόζονται στοχευμένες προληπτικές παρεμβάσεις.

Το έργο DISARM αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις, προωθώντας τόσο την πολυπαραγοντική εκτίμηση κινδύνου όσο και την πρώιμη ανίχνευση, με τη χρήση προηγμένων τεχνολογιών. Μέσω του συνδυασμού καινοτόμων διαγνωστικών εργαλείων, αναλύσεων βασισμένων στη τεχνητή νοημοσύνη και ανθρωποκεντρικών ψηφιακών πλατφορμών, το DISARM στοχεύει να μετασχηματίσει τον τρόπο με τον οποίο αξιολογείται και ανιχνεύεται ο κίνδυνος εμφάνισης ΚΩ στην Ευρώπη.
Το έργο βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: 1) Ο Πυλώνας A εστιάζει στην πολυπαραγοντική εκτίμηση κινδύνου του ΚΩ στην καθημερινή κλινική πρακτική, συγκρίνοντας την εφαρμογή της με τις τρέχουσες πρακτικές σε 4 κράτη μέλη της ΕΕ (Λιθουανία, Πορτογαλία, Τσεχία, Ελλάδα); 2) Ο Πυλώνας B επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ενός συνόλου εύχρηστων, αξιόπιστων και οικονομικά προσιτών τεχνολογιών πρώιμης ανίχνευσης, καθώς και στην επικύρωση τους σε 5 χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Λιθουανία, Πορτογαλία, Τσεχία, Ελλάδα); 3) Ο Πυλώνας Γ περιλαμβάνει την υλοποίηση προηγμένων ψηφιακών εργαλείων που ενισχύουν και διασυνδέουν τη λειτουργικότητα των Πυλώνων A και B στην κλινική πράξη; 4) Ο Πυλώνας Δ αφορά όλες τις δραστηριότητες που διασφαλίζουν την ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων του DISARM και την κλιμάκωση τους στα εθνικά συστήματα υγείας.

Συνοπτικά, το DISARM προτείνει μια πολυδιάστατη προσέγγιση για την αντιμετώπιση του κληρονομικού ΚΩ στην Ευρώπη. Μέσω του συνδυασμού εξατομικευμένης εκτίμησης κινδύνου, καινοτόμων μεθόδων πρώιμης ανίχνευσης και ψηφιακών εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, το έργο θέτει νέα πρότυπα στην πρόληψη και διάγνωση. Σε συνεργασία με 26 εταίρους από 12 χώρες (10 κράτη μέλη της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά) και με ισχυρή έμφαση στη συμμετοχή των πολιτών και τη βιωσιμότητα, το DISARM διαμορφώνει το μέλλον μιας πιο ισότιμης, αποτελεσματικής και τεκμηριωμένης φροντίδας για τον καρκίνο των ωοθηκών.

Το ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο έργο, συμβάλλοντας στους τομείς της Επεξηγηματικής Τεχνητής Νοημοσύνης (Εxplainable AI) και της Oμόσπονδης Τεχνητής Νοημοσύνης (Federated AI), συμμετέχοντας ενεργά στην ανάπτυξη δύο εργαλείων για την εκτίμηση κινδύνου και την πρώιμη ανίχνευση του ΚΩ. Επιπλέον, το ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ είναι υπεύθυνο για τις λειτουργίες Oμόσπονδης Τεχνητής Νοημοσύνης μιας ομόσπονδης πλατφόρμας (Privacy-preserving Integrated Platform) διαφύλαξης της ιδιωτικότητας, η οποία ενοποιεί τα ψηφιακά εργαλεία και τα δεδομένα του DISARM, και επιτρέπει την ασφαλή και συμβατή με κανονισμούς ανάλυση ευαίσθητων δεδομένων υγείας. Τέλος, το ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ ηγείται της ανάπτυξης ενός Εικονικού καταλόγου (virtual catalogue) που παρέχει δομημένα και εναρμονισμένα μεταδεδομένα, και διευκολύνει την ανεύρεση δεδομένων, σύμφωνα με τις αρχές FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable).

Κοινοπραξία

EREVNITIKO PANEPISTIMIAKO INSTITOUTO SYSTIMATON EPIKOINONION KAI YPOLOGISTON, Greece
INSTITUTO PORTUGUÊS DE ONCOLOGIA DE LISBOA FRANCISCO GENTIL, EPE, Portugal
IMPERIAL COLLEGE OF SCIENCE, TECHNOLOGY AND MEDICINE, AFFILIATED WITH THE IMPERIAL COLLEGE NHS TRUST, United Kingdom
ETHNIKO KAI KAPODISTRIAKO PANEPISTIMIO ATHINON, Greece
UNIVERZITA KARLOVA, Czech Republic
LIETUVOS SVEIKATOS MOKSLU UNIVERSITETAS, Lithuania
NSCR ‘DEMOKRITOS, Greece
KYPRIAKO IDRYMA EREVNON GIA TI MYIKI DISTROFIA, Cyprus
VOC DIAGNOSTICS AB, Sweden
EREVNITIKO IDRIMA P.L., Cyprus
UNIVERSITY OF BIRMINGHAM, United Kingdom
TIMELEX BV/SRL, Belgium
KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN, Belgium
ASSOCIAÇÃO EVITA – CANCRO HEREDITÁRIO, Portugal
ELLINIKI OMOSPONDIA KARKINOU, Greece
WORLD OVARIAN CANCER COALITION, Canada
EXUS SOFTWARE MONOPROSOPI ETAIRIA PERIORISMENIS EVTHINIS, Greece
CARE ACROSS LTD, UK
ETHNIKO KENTRO EREVNAS KAI TECHNOLOGIKIS ANAPTYXIS, Greece
AINIGMA TECHNOLOGIES, Belgium
1st REGIONAL HEALTH AUTHORITY OF ATTICA, Greece
LIETUVOS RESPUBLIKOS SVEIKATOS APSAUGOS MINISTERIJA, Lithuania
UNIVERSIDAD DE LA RIOJA, Spain
EY ADVISORY SPA, Italy
CARR COMMUNICATIONS LIMITED, Ireland
PHASE CLINICAL RESEARCH AND PHARMA CONSULTING S.A., Greece