CESAGRAM

Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών στο Διαδίκτυο είναι ένα αυξανόμενο φαινόμενο. Η Βρετανική Εταιρεία για την Πρόληψη της Βαναυσότητας στα Παιδιά (NSPCC) ανέφερε ότι οι καταγγελίες για επικοινωνία σεξουαλικού περιεχομένου με παιδιά αυξήθηκαν κατά 70% τα τελευταία τρία χρόνια. Οι τηλεφωνικές γραμμές για τα εξαφανισμένα παιδιά έχουν αναφέρει ανησυχίες ότι η προσέγγιση παιδιών για αθέμιτους σκοπούς (grooming) είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην αύξηση των εξαφανίσεων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις παιδιών που τρέπονται σε φυγή. Το 2020, ο δεύτερος πιο συνηθισμένος λόγος επικοινωνίας παιδιών με τις Γραμμές Βοήθειας για Παιδιά ήταν η ασκούμενη σε αυτά βία, ενώ το 3,2% εξ αυτών αφορούσε διαδικτυακή σεξουαλική κακοποίηση. Ομολογουμένως, η πανδημία του κορονοϊού έχει επιδεινώσει το πρόβλημα, μιας και ανάγκασε πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια παιδιά να βρίσκονται εκτός σχολείων και να περνούν πολύ περισσότερη ώρα στο διαδίκτυο. Σύμφωνα με την έκθεση της Europol για το 2021 αναφορικά με την αξιολόγηση απειλών για το οργανωμένο έγκλημα στο Διαδίκτυο (IOCTA), κατά τη διάρκεια των lockdown, τα παιδιά περνούν ακόμη μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους στο Διαδίκτυο, γεγονός που οδήγησε σε απότομη αύξηση του grooming, ιδιαίτερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις διαδικτυακές πλατφόρμες παιχνιδιών. Αυτό έχει οδηγήσει σε τεράστια αύξηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Παρόλα αυτά ελάχιστη είναι η επιστημονική έρευνα που να συνδέει το grooming με τις εξαφανίσει εν γένει. Οι όποιες υπάρχουσες έρευνες, έχουν περιορισμένο μέγεθος δείγματος και πραγματοποιήθηκαν το 2014. Παρόλα αυτά, καταδεικνύουν ότι όλα τα θύματα grooming οδήγησαν εν τέλει σε σεξουαλική κακοποίηση τόσο διαδικτυακά, όσο και εκτός σύνδεσης.

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα CESAGRAM στοχεύει να ενισχύσει τη γνώση αναφορικά με το grooming, και πιο συγκεκριμένα τον τρόπο με τον οποίο τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα το διευκολύνουν, καθώς και πώς μπορεί να οδηγήσει σε σεξουαλική κακοποίηση και κατ’ επέκταση εξαφανίσεις παιδιών. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται: (α) να διασφαλίσει ότι το grooming που μπορεί να οδηγήσει σε εξαφάνιση μπορεί να αποτραπεί στο μέτρο του δυνατού, (β) να διασφαλίσει την αναγνώριση των εν λόγω θυμάτων και τη λήψη εξ αυτών κατάλληλης υποστήριξης πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εξαφάνιση. Το έργο θα απευθύνεται κυρίως σε νέους 11-14 ετών που κινδυνεύουν να γίνουν θύματα grooming, σε φροντιστές και δασκάλους, σε επαγγελματίες πρώτης γραμμής (κοινωνικούς λειτουργούς, ΜΚΟ, αρχές επιβολής του νόμου), καθώς και σε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Θα υποστηρίξει την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών μαζί το Δίκτυο πρόληψης της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών (Child Sexual Abuse Prevention Network - CSAPN) της ΕΕ και το Κέντρο της ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Επιπλέον, θα ενισχύσει τις σχετικές στρατηγικές που αναπτύσσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπως η στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, η Στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και η ευρωπαϊκή στρατηγική για ένα καλύτερο διαδίκτυο για τα παιδιά.

Το ΙΠΤΗΛ/ΕΚΕΤΑ είναι υπεύθυνο για το σχεδιασμό, την πιλοτική εφαρμογή και την αξιολόγηση ενός συνόλου εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης που θα διευκολύνουν την πρόληψη και τον εντοπισμό περιεχομένου προσέγγισης παιδιών για αθέμιτους σκοπούς στο διαδίκτυο. Έχει υπό την ευθύνη του το σχετικό πακέτο εργασίας για την έγκαιρη αναγνώριση και την πρόληψη του grooming με ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα γύρω από: (α) τις απαιτήσεις και την αρχιτεκτονική συστήματος, (β) την παρακολούθηση διαδικτυακών χώρων για grooming, (γ) τη γλωσσική ανάλυση για τον εντοπισμό δραστηριοτήτων grooming και (δ) την αξιολόγηση κινδύνου βάσει τεχνητής νοημοσύνης για υποστήριξη αποφάσεων και δημιουργία έγκαιρης προειδοποίησης.

Κοινοπραξία

• EUROPEAN FEDERATION FOR MISSING AND SEXUALLY EXPLOITED CHILDREN AISBL, Belgium

• KENTRO MELETON ASFALEIAS, Greece

• CESIE, Italy

• FONDAZIONE BRUNO KESSLER, Italy

• KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN, Belgium

• TO HAMOGELO TOU PAIDIOU, Greece

• MINISTRY OF JUSTICE, TRANSPARENCY AND HUMAN RIGHTS, Greece

• ETHNIKO KENTRO EREVNAS KAI TECHNOLOGIKIS ANAPTYXIS, Greece

• MARIE COLLINS FOUNDATION, United Kingdom

• DINGUSIU ZMONIU SEIMU PARAMOS CENTRAS ASOCIACIJA, Lithuania

• HELLENIC POLICE, Greece